Gra planszowa na 2 arkuszach papieru? Tak - i to bardzo dobra! Mowa oczywiście o Murze Hadriana, w której wcielamy się w jednego z rzymskich dowódców, a naszym zadaniem jest obrona tytułowego muru przed barbarzyńskim plemieniem Piktów. W tym celu będziemy rozbudowywać i umacniać sam mur, wzmacniać kohorty (obozy, w których stacjonują żołnierze), budować dające specjalne bonusy budynki, a także uzyskiwać wpływy u różnych warstw społecznych, tj. kupców, artystów, kapłanów, urzędników oraz patrycjuszy, co pozwoli nam na korzystanie z infrastruktury zarządzanej przez ww. grupy. Głównym celem gry jest zdobycie jak największej ilości punktów (sławy, pobożności, waleczności oraz dyscypliny) poprzez umiejętne zarządzanie i wydatkowanie ograniczonych zasobów w postaci ludzi, tj. legionistów, budowniczych, sług, plebejuszy, oraz w postaci surowców. Gra polega więc na kombinowaniu i próbie znalezienia optymalnej ścieżki, dzięki której w najbardziej efektywny sposób wykorzystamy dane nam do rozdysponowania ww. zasoby, co przełoży się na pokaźną zdobycz punktową. Rozgrywka dzieli się na 6 rund. Każda runda kończy się w momencie wykorzystania przez wszystkich graczy danych im do dyspozycji zasobów. Po każdej rundzie Piktowie przeprowadzają swój atak na mur. Obronimy się tylko wtedy, gdy rozbudujemy odpowiednie kohorty, co będzie możliwe tylko wtedy, gdy będziemy umacniać mur. Kohorty same w sobie dają jednak stosunkowo mało punktów zwycięstwa. Dużo więcej daje nam zwiększenie wpływów u poszczególnych grup społecznych osady, jednak nie obroni nas to przed najazdem Piktów. Co więc lepiej wybrać? Nie możemy zbudować wszystkiego, mamy przecież do dyspozycji tylko 2 surowce, 2 plebejuszy i po 1 budowniczym oraz słudze..., ale jeśli użyję 1 plebejusza do rozbudowania wpływów u urzędników na poziom 3, to dostanę 1 legionistę, którego mogę użyć do zbudowania 1 poziomu straży, co pozwoli mi zbudować 3 poziom lewej kohorty, co spowoduje, że dostanę 3 punkt dyscypliny, co pozwoli mi zyskać 1 budowniczego, którego mogę z kolei wykorzystać do zbudowania teatru…, i tak dalej, i tak dalej.
Ostatni fragment może dla Was brzmieć jak początek obłędu, ale zapewniam Was, że dokładnie tak wygląda proces myślowy każdego z graczy uczestniczącego w rozgrywce Muru Hadriana, a może być ich aż 6. Oczywiście pod warunkiem, że już pozna się zasady oraz poszczególne zależności występujące w grze, co przychodzi jednak dość intuicyjnie. Trzeba podkreślić przy tym, że gra działa bardzo dobrze zarówno w wariancie solo, jak i przy 6 graczach - z tym zastrzeżeniem, że jeśli choćby 1 z graczy się ociąga z zakończeniem swoich ruchów, to wszyscy pozostali muszą na niego czekać. Piktowie na końcu rundy atakują bowiem wszystkich graczy jednocześnie. Plusem Muru Hadriana jest także to, że mimo, iż każdy z graczy tak naprawdę prowadzi swoją własną grę, to występują również elementy pozwalające na interakcje pomiędzy graczami. Jeśli lubisz więc klimat Rzymu, gry paper&pencil i jakimś cudem jeszcze nie posiadasz Muru Hadriana, to wstydź się, tym bardziej, że gra kosztuje raptem trochę ponad 100 zł, a oferuje wiele godzin przedniej rozrywki.Ocena: 5/5